Dünyada en çok işlem gören 5 para biriminden biri olan Sterlin, Birleşik Krallık ( genellikle İngiltere olarak bilinir )’ ın resmi para birimidir. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi, “Sterlin” resmi bir terimdir. Finans dünyasında adına sıkça rastlanır bu terimin. Peki Pound nedir o zaman?
Resmi mevkilerin aksine, “Sterlin” insanlar arasında o kadar da kullanılan bir terim değilir. Şu gariptir ki, Sterlin ile işlem yapan pek çok insan o banknota veya metal paraya sterlin demez, Pound der. Pound, Sterlin’ in gayri-resmi ismidir. Pound kelimesi günlük kullanımda daha yaygındır. Örneğin, İngiltere’ de halk alışveriş yaparken “Sterlin” kelimesi yerine “Pound” kelimesini kullanır. Bir İngiliz “Bu kaç sterlin?” demez, “Bu kaç pound?” der. Veya “Benim maaşım 2.000 pound” der.
Öte yandan, Sterlin, farklı farklı ülkelerin merkez bankalarında basılabilir ve basıldığı ülkenin ismini alır. Yani İngiliz Sterlini, İskoç Sterlini, Galler Sterlini, Kuzey İrlanda Sterlini…vb. sterlinler kendi ülkelerindeki merkez bankalarında bastırılır fakat kullanıldıkları ülkelerin halk dilinde hepsinin ortak kullandığı kelime Pound’ dur.
Kelime anlamlarına bakacak olursak, Pound aslında Sterlin’ den daha eski bir tabir. Pound veya Penny, Ortaçağ Avrupası’ nda kullanılmaya başlanan para birimidir. O dönemlerde alışveriş pound ile değil daha çok penny ile yapılmaktaydı. Günümüzde 100 Peni 1 Pound ediyor olsa da, o dönemlerde 240 Peni 1 Pound etmekteydi. Bundan yola çıkarak Pound ortaya çıktı. Pound aslında bir ağırlık ölçü birimidir ve günümüzde yaklaşık 450 grama karşılık gelmektedir. Bazı tahminlere göre o dönemde 240 adet metal Peni ağırlık olarak yaklaşık 450 gram etmekte, bu da o dönemde yaygın olarak kullanılan ağırlık ölçüsü birimi olan 1 pound ağırlığında olmaktadır. İlk zamanlarda Pound kelimesi o 240 metal paranın ağırlığı anlamında kullanılırken, zamanla kendi başına bir para birimine dönüşmüştür. Bu arada, Pound’ un Latince karşılığı – Türkçe’ de de kullanılan – Libre’ dir. Bu yüzden Sterlin / Pound’ un para birimi sembolü £ ‘ dir. Yani Libre’ nin baş harfidir. Bunu da bilin istedik. 🙂
Peki ya Sterlin? Sterlin’ in kelime anlamı ise ta 1000 yıl öncesine, Normanlar’ a dayanır. O zamanlarda ilk Norman penilerinin üzerinde küçük bir yıldız bulunmaktadır. Yıldız günümüzde “Star“, ise eski İngilizce’ de Steorra ‘ dır. Bu kelimenin zaman içerisinde evrilmesi ve “ing” eki alması ile “Sterling” kelimesi türemiştir; amiyane tabirle “Yıldızlı” , Yıldızcık” gibi bir anlamda kullanılmıştır bu paralar. yani ilk penilerin üzerinde yıldızdan yola çıkarak Sterlin denmiştir paraya.
Özetle; İngilizler kendi parasına “Pound” der, dünyanın geri kalanı ise “Sterlin”; makineler “Sterlin” der, insanlar “Pound”! Sterlin ile Pound arasındaki fark budur.
Dip Not: Sterlin hakkında daha detaylı bilgi ve görsellere ulaşmak isterseniz İngiltere’ nin Para Birimi: Sterlin yazımıza göz atabilirsiniz.