• AMERIKAN DOLARI
    32,3672
    % 0,14
  • € EURO
    34,9875
    % -0,29
  • £ POUND
    40,9995
    % 0,21
  • ALTIN (TL/GR)
    2.324,49
    % 0,23
  • ÇEYREK ALTIN
    3.998,00
    % 0,07
  • BITCOIN/TL
    2276122
    % 1,31
  • ETHEREUM/TL
    115157
    % 1,63
  • BIST 100
    9.079,97
    % 3,10

Borsa Endeksi Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Hesaplanır?

Borsa Endeksi Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Hesaplanır?

Borsa endeksi, içerisinde belirli hisse senetlerini bulunduran, bu hisse senetlerinin farklı ağırlıklarla hesaplanması sonucu bulunan bir değerdir. Her hissenin endeks değeri içerisindeki ağırlıkları farklılık göstermektedir.

Dünya’da işlem hacmi bakımından en aktif borsa endeksleri Dow Jones, Nasdaq, S&P500, Ftse ve Xetra Dax’tır. Türkiye’de ise Borsa İstanbul çatısı altında birden fazla endeks bulunmaktadır. Borsa İstanbul’da en fazla işlemin gerçekleştiği endeks çeşitleri/endeks türleri; BİST 100 endeksi, BİST 30 endeksi ve BİST Bankacılık endeksidir.

Borsa Endeksinin Tanımı

Endeks; fiyat, maliyet, satış, üretim gibi verilerin toplanarak, borsada işlem gören yatırım araçlarının belirli bir zaman dilimi içindeki oransal değişimini ölçen göstergelerdir. Borsa endeksleri ise, borsada işlem görmekte olan hisse senetlerinin fiyat ve getiri performanslarını ölçmeye yarar. Bu ölçümler hem bütünsel hem de sektörel bazda yapılabilir. Bu sayede hisse senetlerinin ve sektörlerin ekonomik performansının takip edilmesi mümkün olmaktadır.

Borsa

Borsa

Belirli koşullar altında endekste yer alacak olan hisse senetlerinin fiyat hareketlerini ölçmeye ve bu sayede borsanın genel trendinin belirlenmesine olanak sağlar.

Borsa Endeksi Nasıl Hesaplanır?

Borsa endeksleri, içerisinde bulunan hisselerin ağırlıklarına göre hesaplanmaktadır. Örneğin; Dow Jones 30 endeksi içerisinde, en aktif 30 adet hisse senedi bulunmaktadır. Bu hisselerden bazıları; Goldman Sachs, Microsoft, Pfizer, vd’dir. Endeks içerisindeki hisseler belirli periyodlarla revize edilmekte, endeksten çıkarma veya endekse ekleme işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Borsa Endekslerini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Borsa endekslerini etkileyen faktörler; içsel ve dışsal faktörler olmak üzere ikiye ayrılır. Borsa endeksleri ülke ekonomisi açısından bir gösterge niteliği taşımakla birlikte, hangi faktörlerin borsa endeksleri üzerinde ne tür etkiler yarattığının bilinmesi de ayrıca önem kazanmaktadır.

İçsel Faktörler:

ülkenin sahip olduğu ekonomik veriler, işsizlik rakamları, faiz oranları, jeopolitik konumu ve riskleri gibi faktörler oluşturmaktadır. Ülke ekonomisine ait önemli verileri içeren bu faktörler, borsa endeksleri üzerinde büyük etkiye sahiptir.

Dışsal faktörler:

Küresel veriler ve ülkelerin birbirleri ile olan ekonomik ilişkileri oluşturur. Küresel piyasaların gidişatı ve bu piyasa içindeki ülkeler arası ilişkiler, tüm ülkelerin borsa endeksleri için önem taşımaktadır.

Borsa Endekslerine Nasıl Yatırım Yapılır?

Vadeli, CFD, emtia, hisse senedi vb. türlerde işlem gören endekslere yatırım yapabilir, alım-satım işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Tüm bunların içerisinde hisse senedi, en fazla getiri imkânı sunan araçtır. Çünkü hem alım-satım arasındaki fark hem de temettü payının alınması, hisse senedini yatırımcılar tarafından sürekli olarak takip edilen avantajlı bir araç haline getirmektedir.

Borsa İstanbul bünyesinde en yüksek işlem hacmine sahip endeksler BIST 100 ve BIST 30 olarak öne çıkmaktadır. Bu endekslerde yatırım yapılmadan önce endeks içindeki hisselerin performansı takip edilmeli, borsa endeksi ve hisse senedi fiyatlarına etki eden faktörler dikkate alınmalıdır.

Yabancı borsalar içerisinde yatırım yapmak isteyen yatırımcıların aracı kurum seçimi konusunda dikkatli olması gerekir. Seçilecek aracı kurumun yabancı borsalar ile bağlantıları olmalıdır. Aracı kurum seçiminin tamamlanmasının ardından bir yatırım hesabı açılarak yatırım yapmaya başlanabilir.

Türkiye’ deki Önemli Endeksler Nelerdir?

Türkiye’deki en fazla işlemin gerçekleştirildiği, Borsa İstanbul’da işlem gören önemli endeksler; BIST 100, BIST 50, BIST 30 ve BIST Bankacılık endeksleridir.

Borsa

Borsa

BIST 100 Endeksi

Borsa İstanbul’da işlem gören, hem piyasa değeri hem de işlem hacmi en yüksek 100 hisse senedinden oluşur ve Pay Piyasasının temel endeksidir. BIST 50 ve BIST 30 içerisinde yer alan şirketleri de içerir.

BIST 50 Endeksi

Piyasa değeri ve işlem hacmi açısından en yüksek 50 şirketin hisse senedini ölçülmesi ile meydana gelen endekstir.

BIST 30 Endeksi

Piyasa değeri ile işlem hacmi en yüksek olan 30 şirketin hisse senedini ölçülmesiyle oluşur.

BIST Bankacılık Endeksi

Ulusal pazar içerisinde işlem gören bankalar arasından seçilen 10 hisse senedinden oluşur.

Dünyanın Önemli Borsa Endeksleri Nelerdir?

Dünya piyasasında işlem hacmi en yüksek olan borsa endekslerini ise; Dow Jones 30, Nasdaq 100, S&P 500. FTSE 100, DAX 30 gibi endeksler oluşturur.

Borsa

Borsa

Dow Jones 30 Endeksi

Dow Jones Sanayi Endeksi olarak da bilinir ve hem New York Borsası hem de Nasdaq’ta işlem gören, piyasa değeri en yüksek 30 şirketin hisse senetlerinin ağırlıklı ortalaması ile oluşur.

Nasdaq 100 Endeksi

Teknoloji endeksi olarak da bilinir ve ABD’nin en büyük borsalarından Nasdaq Borsa’sında işlem gören, piyasa değeri en yüksek 100 şirketin hisse senedinden oluşmaktadır.

S&P 500 Endeksi

Standard & Poor’s tarafından düzenlenen ve ABD’nin en büyük 500 şirketinin hisse senetlerini kapsayan endekstir.

FTSE 100 Endeksi

Londra Borsası’nda işlem gören piyasa değeri en yüksek 100 İngiliz şirketin hisse senedinden meydana gelen endekstir.

DAX 30 Endeksi

Frankfurt Borsası’nda işlem gören ve Almanya’nın piyasa değeri en yüksek 30 şirketinin performansını ölçen endekstir.